Διάλογος είναι η συζήτηση ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα πρόσωπα με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και επιχειρημάτων με στόχο την απλή συνομιλία ή την επίλυση ενός προβλήματος.
Προϋποθέσεις για έναν εποικοδομητικό διάλογο:
- Ελευθερία έκφρασης
- Σαφήνεια στο λόγο
- Ίδιο πνευματικό επίπεδο μεταξύ των συνομιλητών και επαρκής γνώση του θέματος
- Σεβασμός μεταξύ των συνομιλητών
- Λογικά επιχειρήματα
- Έλλειψη φανατισμού
Αρνητικοί παράγοντες για την καλλιέργεια του διαλόγου:
- Εγωισμός
- Φανατισμός/ δογματισμός
- Βία/ τρομοκρατία
- Αντιδημοκρατικό πολίτευμα
- Αυταρχική οικογένεια
Αποτελέσματα διαλόγου για το άτομο:
- Διεύρυνση πνευματικών οριζόντων
- Καλλιέργεια κριτικής ικανότητας και αντίληψης
- Αποφυγή παρεξηγήσεων, ειρηνικός τρόπος επίλυσης διαφορών
- Βελτίωση επικοινωνίας μεταξύ των ατόμων
Αποτελέσματα διαλόγου για την κοινωνία:
- Ορθή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος
- Κοινωνική γαλήνη, καθώς οι διαφορές μεταξύ των κοινωνικών ομάδων επιλύονται ειρηνικά
- Καταπολέμηση του φανατισμού και κατ’ επέκταση των φαινομένων βίας στην κοινωνία
- Βελτίωση των διακρατικών σχέσεων, επίτευξη παγκόσμιας ειρήνης
Διάλογος και σύγχρονη εκπαίδευση
- Το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να ενισχύσει το ρόλο του διαλόγου:
- Ενισχύοντας το ρόλο των μαθητικών συμβουλίων
- Ενθαρρύνοντας το διάλογο μεταξύ μαθητών και καθηγητών κατά την διάρκεια της διδασκαλίας
- Διοργανώνοντας ρητορικούς αγώνες λόγων, με τους οποίους οι μαθητές θα μάθουν να υπερασπίζονται τις απόψεις τους
- Προβάλλοντας την αξία του διαλόγου τόσο για τις διαπροσωπικές (φιλικές, οικογενειακές) σχέσεις των μαθητών, όσο και για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας