29ο ΚΕΙΜΕΝΟ: Ο ΟΚΤΑΒΙΑΝΟΣ, Ο ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΡΑΚΙ


ΚΕΙΜΕΝΟ


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Cum Octaviānus Rōmam redīret

Όταν ο Οκταβιανός επέστρεφε στη Ρώμη

post victoriam Actiacam,

μετά τη νίκη του στο Άκτιο,

homo quidam ei occurrit

πήγε να τον συναντήσει κάποιος άνθρωπος

corvum tenens;

που κρατούσε ένα κοράκι˙

eum instituerat haec dicere:

Το είχε διδάξει να λέει τα εξής:

«Ave, Caesar, victor imperātor».

«Χαίρε, Καίσαρα, νικητή στρατηγέ».

Caesaris multum interfuit

Ο Καίσαρας ενδιαφέρθηκε πολύ

corvum emere;

να αγοράσει το κοράκι˙

itaque eum ēmit

το αγόρασε λοιπόν

viginti milibus sestertium

για είκοσι χιλιάδες σηστερτίους.

Id exemplum sutōrem quendam incitavit,

Το παράδειγμα αυτό παρακίνησε κάποιον παπουτσή

ut corvum docēret parem salutatiōnem.

να μάθει τον ίδιο χαιρετισμό σ’ ένα κοράκι.

Diu operam frustra impendēbat;

Για πολύ καιρό κόπιαζε μάταια˙

quotiescumque avis non respondēbat,

κάθε φορά που το πουλί δεν απαντούσε,

sutor dicere solēbat

ο παπουτσής συνήθιζε να λέει:

«Oleum et operam perdidi».

«Κρίμα στον κόπο μου (ή: έχασα το λάδι και τον κόπο μου)».

Tandem corvus salutatiōnem didicit

Επιτέλους το κοράκι έμαθε τον χαιρετισμό

et sutor, cupidus pecuniae,

και ο παπουτσής θέλοντας να κερδίσει χρήματα,

eum Caesari attulit.

το έφερε στον Καίσαρα.

Audītā salutatiōne Caesar dixit:

Όταν άκουσε τον χαιρετισμό, ο Καίσαρας είπε:

«Domi satis salutatiōnum talium audio».

«Στο σπίτι ακούω αρκετούς τέτοιους χαιρετισμούς».

Tum vēnit corvo in mentem

Τότε το κοράκι θυμήθηκε

verbōrum domini sui:

τα λόγια του αφεντικού του:

«Oleum et operam perdidi».

«Κρίμα στον κόπο μου (ή: έχασα το λάδι και τον κόπο μου)».

Ad haec verba Augustus risit

Σε αυτά τα λόγια, ο Αύγουστος γέλασε

emitque avem tanti,

και αγόρασε το πουλί τόσο,

quanti nullam adhuc emerat.

όσο κανένα μέχρι τότε δεν είχε αγοράσει.

 

 

 


 

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

 

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

1

2

3

4

opera-ae (Θ)

Augustus-i (A)

Caesar-aris (A)

domus-us (Θ)

pecunia-ae (Θ)

corvus-i (A)

homo-inis (A)

 

victoria-ae (Θ)

dominus-i (A)

imperator-oris (A)

 

 

Octavianus-i (A)

sutor-oris (A)

 

 

sestertius-i (A)

victor-oris (A)

 

 

exemplum-i (O)

avis-is (Θ)

 

 

oleum-i (O)

mens-ntis (Θ)

 

 

verbum-i (O)

salutatio-onis (Θ)

 

 

 

milia-ium (O)

 

 

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

2

quidam,quaedam,quoddam (αόριστη επιθετική)

Actiacus-a-um

is,ea,id (οριστική-επαναληπτική)

cupidus-a-um

hic,haec,hoc (δεικτική)

 

talis,talis,tale (δεικτική)

3

suus-­a-um (κτητική)

par (paris)

tantus-a-um (δεικτική)

 

quantus-a-um (αναφορική)

 

nullus-a-um(αντωνυμικό επίθετο)

 

ΡΗΜΑΤΑ

incito, -avi, -atum, -are (1)

doceo, docui,doctum, docere (2)

respondeo, respondi, responsum, respondere (2)

rideo, risi, risum, ridere (2)

teneo, tenui, tentum, tenere (2)

soleo, solitus sum, solere (2) ημιαποθετικό

dico,dixi, dictum,dicere (3)

disco, didici, discere (3)

emo, emi, emptum, emere (3)

impendo, impendi, impensum, impendere (3)

instituo, institui, institutum, instituere (3)

occurro, occurri/ occucurri, occursum, occurrere (3)

perdo, perdidi, perditum, perdere (3)

audio, audivi, auditum, audire (4)

venio, veni, ventum, venire (4)

affero, attuli, allatum, afferre ανώμαλο

redeo, redii, reditum, redire ανώμαλο

interest, interfuit, interesse ανώμαλο